لینک های مهم در معرفی شبکه دانش بنیان ترویج محصول سالم یا شمس:

لینک سایت دولت:

https://dolat.ir/detail/308138

شبکه محصول سالم رونمایی شد

موضوعات :

• معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری
• معاونت ها و نهاد ریاست جمهوری

یکشنبه ۲۳ اردیبهشت ۱۳۹۷ - ۱۲:۴۰

از شبکه محصول سالم( طرح شمس) توسط ستاد توسعه زیست فناوری معاونت علمی و با هدف توانمندسازی، حمایت، ترویج و رتبه بندی محصولات سالم کشاورزی رونمایی شد.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دولت به نقل از مرکز ارتباطات و اطلاع رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، شبکه محصول سالم(طرح شمس) توسط ستاد توسعه زیست فناوری معاونت علمی با هدف توانمندسازی، حمایت، ترویج و رتبه بندی محصولات سالم کشاورزی و بازارسازی، بازاریابی و فروش این محصولات برای ارتقای سلامت و حفظ ایمنی غذایی، رونمایی شد.

مصطفی قانعی دبیر ستاد توسعه زیست فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در این مراسم، گفت: از سه سال پیش موضوع سالم سازی محصولات کشاورزی و ارتقای کیفیت تغذیه را پیگیری می کردیم که امروز قدم جدی و مهمی برای تحقق این هدف برداشته شد.

============================================================================================================

طرح شمس راه‌اندازی شد

منتشر شده در یکشنبه, 06 بهمن 1398 17:03 

محصولات سالم و ارگانیک چیست؟

آمار شهدای ایرانی حادثه منا ۴۶۴ نفر اعلام شد؛
۴۸ نفر در حادثه قطار سمنان کشته شدند؛
۱۶ آتش نشان و ۶ نفر از شهروندان در حادثه آتش سوزی ساختمان پلاسکوی تهران زیر آوار ماندند؛
۶۶ نفر از هموطنانمان در اثر سانحه هوایی هواپیمای ATR تهران به مقصد یاسوج فوت شدند؛
۲۷ تن از دریانوردان عزیز کشورمان در حادثه آتش سوزی نفتکش سانچی مفقود شدند؛
و … .
متاسفانه این اخبار و مشابه آن، در طول سال بارها و بارها شنیده می شود و اگر بخواهیم از اخبار حوادث جاده ای نام ببریم، متاسفانه روزانه تعداد زیادی از هموطنانمان در این حوادث جان می بازند.
همه ما از شنیدن خبرهای این چنینی که باعث فقدان عزیزانمان می شود متاثر شده ایم، چرا که حادثه تاسف بار است و خبر داغ و ناگهانی !
اما غافل از اینکه در طول سال، یک قاتل به مراتب خطرناک تر و مصیبت بار تر از حوادث، به طور خاموش جان انسان ها را می گیرد در حالی که هیچ کس هم به فکر چاره نیست و همه خوابند.
سکته های قلبی و مغزی و سرطان
فقط کافی است به این دو آمار توجه کنیم تا بفهمیم چه خبر است ؟!
سالانه بیش از ۵۰ هزار نفر در اثر ابتلا به سرطان در ایران فوت می کنند.
بیشترین آمار مرگ و میر ناشی از بیماری های قلبی و عروقی در دنیا با بیش از ۱۲۰ هزار فوت در سال متعلق به ایران است.
و این در حالی است که این آمارها در سال ۱۹۹۰ حدود نصف آمار فعلی بوده است.
مسلما آنچه در طول این سالها باعث افزایش چشمگیر این آمار شده، سبک زندگی نادرست و به خصوص تغذیه ناسالم است.
خصوصا که بدانیم علت اصلی سکته های قلبی و مغزی، تغذیه ناسالم امروزی و شایع ترین سرطان کشنده در ایران سرطان معده است که ارتباط مستقیمی با تغذیه افراد دارد.
و نکته آخر اینکه نرخ مرگ و میر جهانی در مبتلایان به سرطان کمتر از ۳۰% است، اما در کشور ما متاسفانه بیش از ۹۰% (یعنی بیش از ۳ برابر میانگین جهانی) سرطانی ها فوت می شوند و فقط ۱۰% آنها شانس بهبودی و درمان دارند.
امروزه با تحقیقات وسیع علم پزشکی ثابت شده که عامل اصلی شروع اختلالات متابولیک و سیستمیک التهابی که در نهایت منجر به بروز بیماری های مهلک مانند دیابت، سرطان، فشار خون و سکته های قلبی و عروقی می شوند؛ تغذیه ناسالم و کم تحرکی است.
همانگونه که پیامبر عظیم الشان اسلام (ص) در حدیث شریف معروف می فرمایند: «المعدة بیت کل داء و الحمیة رأس کل دواء»
«معده (پرخوری و بدخوری) ریشه همه بیماری ها و پرهیز (از آن) سرآمد همه درمان ها است.»
در طول سالهای اخیر؛ صنعتی شدن جامعه، فرهنگ زندگی ماشینی و تجارت غذا، زمینه تولید محصولات طبیعی و سالم را کمرنگ و سفره ها را پر از غذاهای ناسالم و ناسازگار با سلامتی بدن کرده و نتیجه اینکه امروزه شاهدیم با وجود پیشرفت علم پزشکی و ابزارهای تشخیصی و درمانی، متاسفانه آمار بیماری ها و بیماران به مراتب بیشتر، درمان صعب العلاج تر و میانگین سن مفید و توانمندی افراد کاهش یافته است، به طوری که سن بروز بیماری هایی مثل چربی و فشار خون، دیابت و بیماری های نوظهوری مثل کبد چرب حتی تا سن ۲۰ سال کاهش پیدا کرده است.
این روزها، با ترویج سبک زندگی سالم بر اساس طب سنتی ایرانی و رعایت تغذیه سالم و مصرف محصولات طبیعی و ارگانیک؛ بیماری های مزمن و صعب العلاج مانند دیابت، کبد چرب و فشار خون در زمان کوتاه و با هزینه ای بسیار کمتر درمان و بهبود یافته است. همین امر باعث استقبال عمومی از مواد غذایی طبیعی، سالم و محلی (غیر کارخانه ای) شده که خوشبختانه این روند روز به روز رو به فزونی است.
با این حال به دلایل:
۱٫ تنوع زیاد محصولات غذایی عرضه شده و عدم امکان نظارت مستمر توسط واحدهای نظارتی
۲٫ عدم اطمینان و عدم تشخیص اصالت طبیعی و ارگانیک بودن آنها توسط مردم
۳٫ زمان ماندگاری کمتر و فسادپذیری سریع تر محصولات طبیعی نسبت به محصولات کارخانه ای حاوی مواد نگهدارنده
۴٫ عدم وجود یا ضعف شبکه توزیع سراسری محصولات طبیعی
۵٫ هزینه تمام شده بالای محصولات به دلیل تولید کمتر واحدهای محلی و عدم امکان فروش بالا
دسترسی عمومی به محصولات غذایی طبیعی، سالم و ارگانیک برای همگان غیر ممکن گشته است.
بر این اساس و بنا بر رسالت شریف خود مبنی بر دفاع از سلامت انسان ها که بالاترین هدیه خداوندی است بر آن شدیم که با تشکیل شبکه محصولات سالم؛ کلیه مواد غذایی مورد نیاز یک خانواده را از بهترین تولید کنندگان آن در سراسر ایران گلچین، تهیه و در کوتاه ترین زمان ممکن با هزینه ای پایین تر از شرایط فعلی مستقیما از مزرعه تا سفره به شما عزیزان تقدیم نمائیم.
این فرآیند ضمن تضمین تهیه همه نیازهای یک سفره؛ به دلیل خرید و توزیع سریع، مستقیم و بدون واسطه باعث حفظ سلامت و طراوت مواد غذایی شده و ضمن حمایت از تولیدات داخلی، به دلیل کاهش هزینه های معمول به سبد اقتصادی خانواده هم کمک شایانی می کند.

برای تحقق این امر که از حدود ۳ سال قبل ایده آن توسط جناب آقای دکتر ستاری مطرح گردید، ابتدا لیست مواد غذایی مورد نیاز یک سفره ایرانی بالغ بر ۸۰۰ قلم تهیه گردید، سپس شناسایی مراکز تولید در دستور کار گروه کارشناسی قرار گرفت و طی سال گذشته سفرهای متعددی به اقصی نقاط ایران خصوصا جوامع محلی صورت گرفت و بررسی های لازم به عمل آمد.
پس از ارزیابی های اولیه و اطمینان از اصالت و سلامت مواد غذایی ذکر شده، به دلیل عدم تولید تمام مواد غذایی مورد نیاز به صورت طبیعی و ارگانیک، در مرحله اول فروشگاه مجازی شامل ۳۰۰ قلم از مواد غذایی ضروری ذکر شده در معرض فروش عموم قرار گرفته است.
بسیار خدا را شاکریم و خرسندیم که توفیق یافتیم قدم اول برای حفظ سلامت جسم و روح جامعه ایرانی و مهدوی که همان تهیه مواد غذایی سالم، طبیعی و ارگانیک (طیب و طاهر) است را برداریم.
سالهای سال در همایش ها، برنامه های آموزشی عمومی -اعم از حضوری و مجازی- و رسانه ملی؛ هر وقت به عنوان اولین قدم حفظ سلامت، توصیه به مصرف غذای سالم می کردیم با این سوال مواجه می شدیم که از کجا با اطمینان خاطر مواد غذایی اولیه طبیعی، سالم، ارگانیک و با اصالت را تهیه کنیم ؟
و اینک با همت مجموعه تیمانیک این امکان فراهم گشته و عدم دسترسی به مواد غذایی سالم بهانه ای بیش نخواهد بود.
رسالت ما، دفاع از سلامت مردم؛
هدف ما، تامین همه مواد غذایی اولیه سالم برای یک سفره ایرانی؛
و دورنمای ما، آن است که روزی بتوانیم تمام مواد غذایی مورد نیاز خانواده های ایرانی را در کوتاه ترین زمان ممکن درب منزل ایشان تقدیم نمائیم.

https://timanic.com

تعریف محصولات سالم ارگانیک و طبیعی و گواهی نامه های مربوطه

صدور گواهینامه استاندارد بخش کشاورزی مشتمل بر موارد زیر می باشد:

• مزارع (غلات، حبوبات، سبزیجات، صیفی جات، گیاهان علوفه ای، گیاهان دارویی و دانه های روغنی)
• باغات (میوه های گرمسیری، میوه های سردسیری، گل و گیاهان زینتی، میوه های جنگلی و سایر محصولات باغی)
• محصولات گلخانه ای
• صنایع تولید نهاده های کشاورزی ( بذر، نهال، کود، کنترل کننده های آفات و بیماریهای گیاهی، ورمی کمپوست و …)
• تولیدات و فرآورده های دامی (طیور، گاو و گوسفند، زنبور عسل و …)
• شیلات (ماهیان سردآبی و گرمآبی و …)
• صنایع تولید داروهای گیاهی و آرایشی بهداشتی (افشره، عصاره، روغنهای گیاهی، عرقیات گیاهی و سایر اشکال دارویی گیاهی)
• صنایع تولید مواد غذایی و خوراکی یا صنایع تبدیلی
• صنایع وابسته به کشاورزی (پوشاک ارگانیک، …)

طبق تعریف محصولات سالم کشاورزی، محصولات فاقد یا دارای حد مجاز باقیمانده سموم، آفت کش ها، عناصر و  فلزات سنگین و مایکوتوکسین ها هستند، که تحت کنترل و اعمال استاندارد های کشاورزی و عملیات های مشخص مانند ارگانیک، عملیات خوب کشاورزی (GAP)، فنون مدیریت تلفیقی آفات (IPM) و یا محصولات طبیعی قرار می گیرند. در این محصولات با استفاده از روش ها و تکنولوژی مناسب در تغذیه و حاصلخیزی و روش های تلفیقی کنترل آفات، مصرف مواد شیمیایی مصنوعی در آنها حذف و یا به حداقل ضرورت رسیده است .

صدور گواهی محصولات کشاورزی ارگانیک Organicدر بخش های زیر قابل اجرا می باشد:

•  مزارع
• باغات
• محصولات گلخانه ای
• صنایع تولید نهاده های کشاورزی
• تولیدات و فرآورده های دامی
• شیلات
• صنایع تولید داروهای گیاهی و آرایشی بهداشتی
• صنایع تولید مواد غذایی و خوراکی یا صنایع تبدیلی
• صنایع وابسته به کشاورزی (پوشاک ارگانیک،…)

محصولات کشاورزی ارگانیک Organic

• روش علمی و نوین کشاورزی ارگانیک از دهه ۱۹۲۰ میلادی شکل گرفت. در دهه ۱۹۴۰ میلادی منابع علمی متعددی در خصوص کشاورزی ارگانیک به چاپ رسید. در اکثر منابع، شروع جنبش ارگانیک  (Organic Movement) را در دهه ۱۹۳۰ و ۱۹۴۰ میلادی به عنوان واکنشی به کشاورزی استوار بر مواد شیمیایی و کود‌های سنتز شده می‌دانند.
• کشاورزی ارگانیک در دهه ۱۹۶۰ میلادی با تاکید بر نقش حاصلخیزی خاک بر تولیدات محصولات زراعی و دامی سالم و بهداشتی و ارتباط آنها را با سلامت انسان گسترش یافت. از این رو در فاصله دهه ۱۹۷۰ تا ۱۹۸۰ میلادی با افزایش جهانی میزان تقاضای محصولات ارگانیک و توجه به مسائل زیست محیطی، طرح ها و پروژه های ارگانیکی به اجرا در آمدند. بر همین اساس از سال ۱۹۸۰ میلادی به بعد کشاورزی ارگانیک به صورت رسمی مورد پذیرش قرار گرفت و استاندارد های ملی و بین المللی مربوط به آن تعیین شد. بطوریکه در اواخر دهه ۱۹۸۰ میلادی دولت های اروپایی نظیر آلمان، سوئد و دانمارک بعد از تدوین اصول و قوانین کشاورزی ارگانیک در اتحادیه اروپا روش های رایج کشاورزی ارگانیک را به اجرا در آورند. در سال ۱۹۹۸ میلادی فدراسیون بین المللی جنبش ارگانیک(IFOAM)استانداردهایی را برای کشاورزی ارگانیک پایه گذاری نمود. درسال ۱۹۹۹ کمیسیون تنظیم مجموعه قوانین تغذیه ( Codex) راهنمایی برای تولیدات، روند تولیدات، برچسب زنی و فروش محصولات غذایی ارگانیک تنظیم نمود‌. در سال ۱۹۹۹ میلادی سازمان خواروبار جهانی (FAO) بر برنامه کشاورزی ارگانیک اساسا” مرتبط با نظارت به توسعه کشاورزی ارگانیک در کشورها مبادرت نمود و امروزه کشاورزی ارگانیک در سراسر جهان در حال توسعه است.
•   کشاورزی ارگانیک یک سامانه مدیریت تولیدی جامع‏نگر است که موجب بهبود سلامت کشت‏بوم از طریق حفظ و تقویت تنوع، چرخه‏ها و فعالیت زیستی خاک می‏شود. این  نظام  برمدیریت مزرعه بر اساس اکوسیستم زراع ، حاصلخیزی خا ، سلامت گیا ، عدم مصرف مواد شیمیایی مصنوعی و انطباق با ساختارهای  اقتصادی، زیست محیطی، فنی، بهداشتی و اجتماعی در هر منطقه  تاکید دارد. کشاورزی ارگانیک با ۱۶نام‏ در کشور های مختلف شناخته می‏‏شود از جمله کشاورزی بیولوژیک، کشاورزی پایدار و کشاورزی زاینده.

صدور گواهی محصولات کشاورزی با عملیات خوب کشاورزی GAP در بخش های زیر قابل اجرا می باشد:

•  مزارع
• باغات
• محصولات گلخانه ای
• صنایع تولید نهاده های کشاورزی
• تولیدات و فرآورده های دامی
• شیلات
• صنایع تولید داروهای گیاهی و آرایشی بهداشتی
• صنایع تولید مواد غذایی و خوراکی یا صنایع تبدیلی

محصولات کشاورزی با عملیات خوب کشاورزی (GAP)

• یک محصول غذایی ایمن، نتیجه تمام فرآیندها و عملیات تبدیل و فرآوری انجام شده در درون زنجیره تولید مواد غذایی است. از آنجا که استانداردهای تضمین کیفیت و ایمنی موجود نظیر سیتم مدیریت ایمنی مواد غذایی یا کدکس،ISO  استانداردهای بسته بندی مواد غذایی، ۲۲۰۰۰ ،(HACCP) Analysis and critical control points مقرارت ردیابی محصول و… همگی فرایندهای پس از تولید مواد غذایی را پوشش می دهند، بنابراین فقدان یک نظام که مربوط به فرایندهای پیش از تولید محصول باشد، به وضوح احساس می شود.
• یکی از طرح های خصوصی گپ جهانی (Global GAP) است که به عنوان یک استاندارد بین المللی جدید برای محصولاتی که در نظام عملیات مناسب کشاورزی یا (GAP) Agricultural Practices تولید می شوند، با هدف حفظ اطمینان مصرف کننده، سلامت ایمنی و رفاه انسان و دام، حفظ اکوسیستم طبیعی و تولید در شیوه های پایدار مطرح شده است. با توجه به اینکه نظام GAP کلیه مراحل فرایند تولید از مرحله کاشت بذر تا رسیدن به دست مصرف کننده نهایی را پوشش می دهد، به نظر می رسد که بکارگیری این نظام برای پر کردن خلا ناشی از فقدان استانداردی واحد برای فرایندهای پیش از تولید یک ضرورت محسوب می شود. علاوه بر این کاربردهای بی رویه از نهاده های شیمیایی، اخیرا موجب نگرانی های فزاینده در بخش کشاورزی، محیط زیست و حفاظت از منابع و بروز برخی از مشکلات برای بازارهای داخلی و صادرات محصولات کشاورزی شده است، بنابراین تاسیس یک نظام مبتنی بر تضمین رضایت مصرف کننده علاوه بر حفظ اکوسیستم و بهره وری در تولید، مزایای مهمی برای بازارهای داخلی و صادرات فراهم خواهد کرد. گپ به کلیه فعالیت های مرتبط با مدیریت تولید محصولات کشاورزی در مراحل کاشت، داشت، برداشت، جدا سازی، بسته بندی، نگهداری و حمل و نقل گفته می شود که با در نظر گرفتن همه جوانب اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی و به منظور کاهش آلاینده های فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی اقدامات مناسبی صورت می گیرد. گواهی گپ  نیز، مجموعه ضوابط و مقررات تضمین کننده عملیات  مناسب کشاورزی است.

صدور گواهی محصولات طبیعی Natural در بخش های زیر قابل اجرا می باشد:

•  مزارع
• باغات
• صنایع تولید نهاده های کشاورزی
• صنایع تولید داروهای گیاهی و آرایشی بهداشتی
• صنایع تولید مواد غذایی و خوراکی یا صنایع تبدیلی

محصولات طبیعی Natural

• محصولات طبیعی محصولات با طعم وکیفیت خوب و عاری از بقایی مواد شیمیایی مصنوعی هستند که در مناطق اقلیمی دارای شرایط خاص تولید می شوند. در تولید این محصولات به دلیل ویژگی های اقلیمی، شرایط خاص اکولوژی، دیم، مرتع، جنگل، عدم دسترسی به مواد شیمیایی به صورت معمول از هیچ گونه نهاده های شیمیایی در طول سال ها ی مدید استفاده نشده است. این محصولات معمولا در قالب استاندارد ” موقعیت جغرافیایی ” و ارگانیک گواهی می شوند.

صدور گواهی محصولات کشاورزی با مدیریت تلفیقی آفات IPM در بخش های زیر قابل اجرا می باشد:

•  مزارع
• باغات
• محصولات گلخانه ای
• صنایع تولید مواد غذایی و خوراکی یا صنایع تبدیلی

محصولات کشاورزی با مدیریت تلفیقی آفات IPM

اید IPM ابتدا در سال ۱۹۵۹ توسط استرن Sternمطرح شد، در سال ۱۹۶۷  نیز این ایده توسط سازمان خوار و بار و کشاورزی سازمان ملل (FAO) تایید گردید. در اواخر قرن بیستم، با گسترش علم اکولوژی ، شیمی و ….. سعی شد سمومی تولید گردد که به طور اختصاصی بتواند آفت مورد نظر را کنترل کرده و به حشرات مفید و طبیعت خسارت کمتری وارد آورد و در عین حال با مطالعه دقیق تر اکوسیستم و سیکل زندگی حشرات و سایر مطالعات، شیوه جامع نوین کنترل آفات ابداع گردید که به آن کنترل تلفیقی آفات گفته شده و سپس نام آن به مدیریت تلفیقی آفات (IPM (Integrated Pest Management اصلاح گردید.

مدیریت تلفیقی آفات روشی است که با در نظر گرفتن مسائل زیست محیطی و دینامیسم جمعیت گونه های موجود، از تکنیک های مختلف کنترل استفاده کرده تا تراکم جمعیت آفات یک اکوسیستم در زیر آستانه زیان اقتصادی قرار گیرد. در این روش برای کنترل یک آفت، از چند روش کنترل نظیر: شیمیایی، بیولو‍‍‍‍‍‍ژیکی، زراعی و …. به طور توام استفاده شده و تاکید به این است که با به کار گیری تمام روشهای ممکن سازگار با یکدیگر بتوان جمعیت آفت را در یک برنامه واحد، کنترل و از زیان اقتصادی آن جلوگیری نمود تا عوارض ناشی از این عمل به حداقل برسد. در مدیریت کنترل آفات علاوه بر حفظ و حمایت از دشمنان طبیعی، تقویت آنها نیز هدف می باشد تا پس از اعمال کنترل تلفیقی، جمعیت باقیمانده  توسط عوامل کنترل کننده تحت کنترل در آیند. لذا وجود مقدار کمی آفت برای بقای دشمنان طبیعی لازم است و لذا حذف کامل آفت از نظر اکولوژیکی صحیح نبوده و اصلا دنبال نمیشود.  مدیریت تلفیقی آفات  شیوه‌ای در مدیریت آفات است که طی آن محیط زیست و جمعیت فعال آفات خاص را مدنظر قرار داده و از تمام فنون و الگوهای مناسب به عنوان یک روش امکان‌پذیر و سازگار استفاده نموده و جمعیت آفات را کنترل و در زیر سطح آستان زیان اقتصادی نگه می‌دارد.