نام علمی: Phoenix dactylifera
گیاه شناسی
خرما از میوه های شیرین و پر از مواد مغذی است که طرفداران زیادی در ایران و سراسر دنیا دارد و از ایده آل ترین خوراکی ها برای میان وعده محسوب می شود.
از آن جا که خرما قند طبیعی فراوان دارد بسیاری از مردم نگران هستند که مبادا مصرف این میوه برای سلامت آن ها مضر باشد؛ اما خرما در صورتی که به اندازه مناسب مصرف شود فواید زیادی برای سلامتی خواهد داشت.
این میوه چه به صورت تازه یا خشک قابل مصرف است اما در بسیاری از نقاط دنیا از جمله ایران معمولا به صورت خشک مصرف می شود.
در ادامه قصد داریم با انواع و ارزش غذایی خرما آشنا شویم. با کوکا همراه باشید.
در جهان بیش از 3 هزار گونه خرما وجود دارد که برخی انواع آن در ایران کشت و برداشت می شود. خرماهای مختلف معمولا از نظر قند و میزان آب موجود در آن ها با هم اختلاف دارند، اگرچه این تفاوت چندان زیاد نیست.
برخی از معروف ترین انواع خرما عبارتند از:
برخی مواد مغذی موجود در خرما (100 گرم) به صورت زیر است:
خرما (100 گرم) | مقدار |
کالری | 277 |
پروتئین | 1.8 گرم |
کربوهیدرات | 75 گرم |
قند | 66.5 گرم |
فیبر | 6.7 گرم |
چربی | 0.2 گرم |
خرمای مجول یکی از مشهورترین و گران ترین انواع خرما در دنیا است که شیرینی طبیعی داشته و بومی کشور مراکش می باشد.
این نوع خرما اغلب به صورت خشک – آب آن گرفته نشده – فروخته می شوند و به همین دلیل نرم و چسبنده است، قند موجود در این نوع خرما با خشک شدن افزایش یافته و شیرینی آن بیشتر می شود.
برخی مواد مغذی موجود در 2 عدد خرمای مجول (48 گرم) به صورت زیر است:
خرما مجول (2 عدد) | مقدار |
کالری | 133 |
پروتئین | 0.8 گرم |
کربوهیدرات | 36 گرم |
قند | 32 گرم |
فیبر | 3.2 گرم |
چربی | 0 |
خرما از میوه های پر کالری و سرشار از انرژی است به طوری که تنها یک واحد کوچک آن نیز کالری فراوانی در خود گنجانده است، بنابراین افرادی که به دلایل مختلف کالری دریافتی روزانه خود را کنترل می کنند باید در مصرف خرما احتیاط کرده و زیاده روی نکنند.
به طور کلی میوه های خشک از جمله کشمش، زردآلو خشک و آلو خشک همگی کالری بیشتری نسبت به انواع تازه خود دارند زیرا آب موجود در آن ها کاهش یافته است. درصد بیشتر کالری خرما از قند موجود در آن می باشد.
کالری برخی انواع خرما به صورت زیر است:
کربوهیدرات خرما مجول عمدتا از قند تشکیل شده که هرچه میوه خشک تر شود مقدار آن افزایش خواهد یافت. کربوهیدرات موجود در 100 گرم خرما مجول 75 گرم می باشد.
خرما منبع عالی قند طبیعی هستند و افرادی که به دلایل مختلف از جمله بیماری دیابت قند خون خود را کنترل می کنند نباید در مصرف آن زیاده روی کنند، اگرچه یک مطالعه کوچک نشان داده این میوه شاخص گلیسمی پایینی دارد و قند خون را به طور قابل توجهی افزایش نمی دهد.
قند موجود در 100 گرم خرما مجول 66.5 گرم می باشد.
خرما معمولا شاخص گلیسمی بین 43 تا 55 دارد و به همین دلیل جزو مواد غذایی با شاخص گلیسمی کم محسوب می شود.
خرما از خوراکی های سرشار از فیبر است، مصرف 2 عدد خرما مجول می تواند 13 درصد نیاز روزانه بدن به این ماده مغذی را برطرف کند.
خرما ویتامین ها و مواد معدنی مختلف از جمله آهن، پتاسیم، ویتامین های گروه B، مس و منیزیم در خود گنجانده است.
خرمای مجول در مقایسه یا خرمای دگلت نور کلسیم بیشتری دارد.
این خرما یکی دیگر از رایج ترین انواع خرما است که از نظر اندازه کوچک تر از مجول بوده اما ارزش غذایی بسیار مشابهی دارد.
برخی مواد مغذی موجود در 2 عدد خرمای دگلت نور (14.2 گرم) به صورت زیر است:
خرما دگلت نور (2 عدد) | مقدار |
کالری | 40 |
پروتئین | 0.2 گرم |
کربوهیدرات | 5.3 گرم |
قند | 4.5 گرم |
فیبر | 0.6 گرم |
چربی | 0.03 گرم |
برخی مواد مغذی موجود در خرمای مضافتی (100 گرم) به صورت زیر است:
خرما مضافتی (100 گرم) | مقدار |
کالری | 156 |
پروتئین | 2 گرم |
کربوهیدرات | 42 گرم |
قند | 38 گرم |
فیبر | 4 گرم |
چربی | 0 |
برخی مواد مغذی موجود در خرمای تازه (100 گرم) به صورت زیر است:
رطب (100 گرم) | مقدار |
کالری | 142 |
پروتئین | 1.8 گرم |
کربوهیدرات | 37 گرم |
فیبر | 3.5 گرم |
چربی | 1 گرم |
منابع: medicalnewstoday – healthline – nutritionrank